EUSKAL HERRIKO HIRIBURUAK UZTARTUZ 2003-2004-2005
       
5. SEKTOREA: IRUŅEA ... GASTEIZ AIZKARDI Mendizale Elkartea
6. ETAPA: ZUÑIGA ... KABREDO VILLABONA
     
     
IBILBIDEAREN LABURPENA

Etapa honetan Kodes mendiak osorik zeharkatuko ditugu. Lokiz mendi-lerroaren jarraipena dira, tartean Acedoko estugunea dutela; hortik Ega pasatzen da. Arkijaseko baselizatik abiatu, eta lehen gailurrera igoko gara, Kostalera izenekora, ertz harritsu batean gora. Arabaren eta Nafarroaren arteko mugan zehar ibili eta gero, mendi-lerroko punturik altuenera iritsiko gara, Ioar gailurrera; handik inguruko haranak ikusten dira, eta Kantabria mendien ikuspegi ederra dago. Ertzean behera jaitsita, Kabredo mendateko bidera iritsiko gara.

Oharra
Ordutegiak ibil-denborei dagozkie, atsedenaldiak kontuan hartu gabe.


  Altuera Km Ordutegia  
         
ZUÑIGA 500 0 0:00  
NªSª Arkijas 570 0,5 0:10  
Majada Montenegro 870 3,5 1:00  
Raso S.Martin 1100 6,0 1:50  
Kostalera 1234 7,0 2:20  
Nazar Mendatea 1170 8,0 3:00  
Punta Redonda 1235 10,0 3:40  
La LLanako Lepoa 1200 10,5 3:50  
Ioar 1415 12,0 4:20  
Peña Humada 1135 13,5 4:50  
Uxunari Mendatea 970 15,0 5:20  
Sierra Txikita 995 15,5 5:30  
Kabredo Mendatea 795 18,5 6:10  
KABREDO 659 19,5 6:30  
         



IBILBIDEAREN NONDIK NORAKOA
lZUÑIGA Altuera : 530m Distantzia : 0,0Km Ordutegia : 0h00m


Etapa hau Humilladero izeneko baselizaren aparkalekutik abiatuko dugu, Azedo y Zuñigaren arteko errepidean, Zuñiga baino 1'5 km lehenago, Lizarratik gatozela. Errepidearen puntu horretatik, aparkalekuaren ondotik, pista bat hartuko dugu hego-ekialdera; handik metro batzuetara, ezkerrera joko dugu, basoan sartzen den bide batean zehar. Bidea gero eta zabalagoa egingo da, eta 10 bat minutuan Nuestra Señora de Arkijas baselizara iritsiko gara; XIII. mendekoa da. Baselizatik pista bat hartuko dugu, lehen utzi duguna, eta ezkerrera jarraituko dugu, 4 pista gurutzatzen diren puntu bateraino. Aurreko pistatik jarraitu, hegoalderantz, eta Majada de Montenegro izeneko puntura helduko gara; han beste bidegurutze bat dago; ezkerretik joko dugu, eta bide aldapatsuan barna, S. Martin izeneko leku batera iritsiko gara; mapetan baseliza bat dagoela ipintzen du, baina ez dugu ikusiko. Pistan aurrera jarraitu, eta bi burdin hesi igarota, eskuinera joko dugu, pista utzi eta bide estu bat hartuta, alanbrada baten ondotik; aldapa gogorra igoko dugu Raso de S. Martín izeneko leporaino; handik alanbradan pasagune bat ikusiko dugu. Hara joan, beste aldera igaro, eta Kostalera gailurraren goiko ertzean sartuko gara; hara igotzeko, altzairuzko kable bati helduta egingo dugu, harkaitzean gora.

pKOSTALERA Altuera : 1234m Distantzia : 7,0Km Ordutegia : 2h20m

Kodes mendien ekialdean dagoen gailur malkartsua da Kostalera. Bi gailur ditu Kodesek: Gallet eta Kostalera. Mendi-lerro osoak muga egiten du iparraldeko Kanpezuko zelaien eta hegoaldeko La Berrueza (Nafarroa) aldeko soroen artean. Iparraldera ikuspegi ederra dago Aizkorri aldera, eta ipar-ekialdera Lokiz eta Urbasa aldera. Graffiti batzuk daude bidean, azkeneko igoeran animua emateko; eta azken haitzean aipu bat dago idatzia.

Bide beretik jaitsiko gara inguruko lepo batera. Bide bat ezkerrera hartu (arrasto gorriak daude), eta haitza iparraldetik inguratuko dugu. Haitzak igarota, gainik gain jarraituko dugu, bide garbian, gero ezpel artean jaisteko, Nazar leporaino.

][ NAZAR MENDATEA Altuera : 1170m Distantzia : 8,0Km Ordutegia : 3h00m

Puntu hau aspaldiko pasabidea da Kanpezu eta Lizarraren artean; GR-1eko arrastoak ikus ditzakegu, Kodeseko santutegia eta Kanpezu lotzen dituen bidean. Ezkerretara utziko dugu Nazar haran zabalera jaisten den bidea.

GR-1ean aurrera eginez, Kodeseko santutegirako bidea seinalatzen duten arrasto zuri-gorriei jarraituz, gainik gain goaz, Ioar gailurreko antena beti aurrean dugula. Punta Redonda gailurra igaro, eta bide erraza daukagu Ioar gailurraren azpian dauden zelaietaraino; La Llana deritza mendi-lepo horri.

][LA LLANA'KO LEPOA Altuera : 1200m Distantzia : 10,5Km Ordutegia : 3h50m

Ioar eta La Plana artean dagoen mendi-lepoa da; Kodeseko santutegitik igo liteke, aldapa gogor batetik. Santutegi horretan bada irudi bat, arabiar inbasioa gertatu zenean Kantabriatik ihes egindakoek ekarria, tradizioak dioenez.

Santutegira doan bidea hegoaldera utzita, eta ezkerretara utzita La Plana gailurrera doazen arrasto urdinak, guk hego-mendebaldera egingo dugu, harri pila batek seinaleztaturiko bidea hartuta; puntu gorri batzuk ere badauzka bideak; laster pagadi batera sartuko gara, eta malda gogorra igoko dugu, Ioar gailurreraino. Han, Kanpezutik datorren lurrezko pista ikusiko dugu, eta antena bat ere bai.

p IOAR Altuera : 1415m Distantzia : 12,0Km Ordutegia : 4h20m

Kodes mendi-lerroaren punturik altuena da. Ipar-ekialdean Lokiz mendiak ikus ditzakegu, eta mendebaldean Kantabria eta Toloño mendiak; denen artean badute batasun bat, Azedo eta Lapoblacion haitzarteek bereizia. Gailur honen hegoaldean, ertz harritsu bat ikus dezakegu, monolito handiek osatua, Kodeseko santutegiaren gainean. Oso ospetsuak dira Dos Hermanas izeneko monolitoak; haietan eskalada garrantzitsuak egiten dira.

Gailurrean daude bi postontzien artetik igaro eta mendebaldera joko dugu; arrasto gorriak daude, mendi-leporaino; han, lurrezko pista hartu eta basoan sartuko gara, Ioar mendiaren iparraldetik. Laster bidegurutze batera iritsiko gara; ezkerrera jo, basotik irten, eta gainari jarraituz segiko dugu. Riscos Ioar deritze parajeari. Bidean aurrera jarraitu, eta Peña Humada igarota, harri pilekin seinalaturiko bidexka bat hartuko dugu, eta handik pista batera irtengo gara, hegoaldean. Goitik behera jaitsi, eta bidegurutze batean, Unaxuri lepoan, gora abiatuko gara; han hasten da Sierra Txikita deritzana.

pSIERRA TXIKITA Altuera : 995m Distantzia : 15,5Km Ordutegia : 5h30m

Kodes mendi-lerroaren mendebaldeko muturra da; Uxanuri eta Kabredo herriak dauzka iparraldean, eta Aguilar de Kodes hegoaldean. Iparraldeko gerria, harkaitz nabarmen batek eta baso itxi batek osatzen dute, Uxanuriko pasabideak ebakita; hegoaldean, berriz, Nafarroako alde lehorrak daude.

Hegoaldean behera jarraituko dugu, Kabredo Aguilar de Kodesekin eta Azuelorekin lotzen duen errepideraino. Errepidea zeharkatu, eta beste aldean hesi bat ikusiko dugu; handik aspaldiko bide bat ageri da; hura hartu, eta behera jarraituko dugu, errepidearen ondotik; laster gara Kabredo herrian.

pKABREDO Altuera : 659m Distantzia : 19,5Km Ordutegia : 6h30m

Herri txiki bat da; Uxanurirekin (Genevilla) eta Marañonekin, Aguilar haranaren ipar muturra osatzen du. Hara hori oso zabala da, eta Kodes mendien bi aldeak biltzen ditu. Kabredon jaio zen San Simeon Labrador; monasterio batean bizi izan zen, zintzotasunean, Kodes inguruan, eta Azuelon hil. Azuelon daude haren hezurrak, eta inguruetako soroen babesle gisa egiten diote